Mã loại hình là chỉ tiêu pháp lý bắt buộc trong khai báo hải quan, thể hiện rõ mục đích nhập khẩu và là căn cứ để cơ quan hải quan áp dụng chính sách quản lý, thuế và kiểm tra chuyên ngành. Trong thực tế, mã loại hình A11 và mã loại hình A12 là hai mã loại hình nhập khẩu được sử dụng phổ biến nhất nhưng cũng thường xuyên bị nhầm lẫn do cùng liên quan đến hàng hóa nhập khẩu phục vụ thị trường nội địa.
Việc hiểu đúng bản chất pháp lý và phân biệt rõ A11 – A12 giúp doanh nghiệp khai báo chính xác, hạn chế rủi ro hậu kiểm và tránh bị truy thu thuế.
1. Mã loại hình A11 và A12 trong khung pháp lý hải quan hiện hành
Trong hệ thống pháp luật hải quan Việt Nam, mã loại hình nhập khẩu là chỉ tiêu quản lý được quy định tại Thông tư 39/2018/TT-BTC (được sửa đổi, bổ sung bởi Thông tư 60/2019/TT-BTC), trên cơ sở Luật Hải quan 2014 và Nghị định 08/2015/NĐ-CP.
A11 và A12 đều thuộc nhóm mã loại hình nhập khẩu kinh doanh, tuy nhiên cơ quan hải quan không quản lý hai mã này dựa trên tên gọi hàng hóa, mà dựa trên mục đích sử dụng thực tế sau nhập khẩu. Đây chính là nguyên nhân gốc rễ dẫn đến phần lớn sai sót trong khai báo của doanh nghiệp.
2. Bản chất pháp lý của mã loại hình A11 – Nhập khẩu để kinh doanh, tiêu dùng nội địa
Mã loại hình A11 được sử dụng khi doanh nghiệp nhập khẩu hàng hóa hoàn chỉnh để bán, phân phối hoặc sử dụng trực tiếp trong nước, không đưa vào quá trình sản xuất.
Về bản chất pháp lý, A11 thể hiện rằng:
- Hàng hóa nhập khẩu đã hoàn thành chu trình thương mại
- Không phát sinh quản lý định mức, không quyết toán nguyên liệu
- Doanh nghiệp phải thực hiện đầy đủ thuế nhập khẩu và thuế GTGT
- Không gắn với bất kỳ cơ chế ưu đãi thuế nào
Theo Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu số 107/2016/QH13, hàng hóa nhập khẩu theo mã loại hình A11 không thuộc đối tượng miễn thuế, trừ các trường hợp đặc biệt được quy định riêng.
Trong kiểm tra sau thông quan, hàng A11 thường được đối chiếu theo hướng: hàng hóa có thực sự được tiêu thụ nội địa hay đã bị chuyển sang mục đích khác.

3. Bản chất pháp lý của mã loại hình A12 – Nhập khẩu nguyên liệu để sản xuất tiêu thụ nội địa
Mã loại hình A12 áp dụng cho trường hợp doanh nghiệp nhập khẩu nguyên liệu, vật tư, linh kiện để phục vụ sản xuất, trong đó sản phẩm đầu ra tiêu thụ tại thị trường nội địa.
Khác với A11, mã loại hình A12 mang bản chất chuyển tiếp, thể hiện rằng:
- Hàng nhập khẩu chưa phải sản phẩm hoàn chỉnh
- Có tham gia vào quy trình sản xuất
- Có thể phải chứng minh mục đích sử dụng khi hậu kiểm
- Vẫn phải nộp thuế nhập khẩu theo quy định
Theo Nghị định 134/2016/NĐ-CP (được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 18/2021/NĐ-CP), nguyên liệu nhập khẩu theo A12 không được miễn thuế, do sản phẩm sản xuất ra không phục vụ xuất khẩu.
Điểm mấu chốt cần nhấn mạnh: A12 không phải mã loại hình ưu đãi, và không thể thay thế cho G51 hay G21 trong bất kỳ trường hợp nào.
4. Phân biệt A11 và A12 theo tiêu chí quản lý rủi ro của hải quan
| Tiêu chí trọng yếu | Mã loại hình A11 | Mã loại hình A12 |
| Mục đích sau nhập khẩu | Kinh doanh, tiêu dùng | Sản xuất nội địa |
| Tình trạng hàng hóa | Hoàn chỉnh | Nguyên liệu |
| Tham gia sản xuất | Không | Có |
| Quản lý định mức | Không | Có thể phát sinh |
| Trọng tâm hậu kiểm | Dòng lưu chuyển hàng | Mục đích sử dụng |
Trong thực tế, cơ quan hải quan không so sánh A11 và A12 trên tờ khai đơn lẻ, mà đánh giá dựa trên chuỗi hoạt động thực tế của doanh nghiệp. Nếu nguyên liệu khai A12 nhưng không chứng minh được quá trình sản xuất, rủi ro bị ấn định lại mã loại hình là rất cao.
5. Rủi ro pháp lý khi khai sai mã loại hình A11, A12

Theo Nghị định 128/2020/NĐ-CP, việc khai sai mã loại hình có thể dẫn đến:
- Truy thu thuế nhập khẩu
- Tính tiền chậm nộp
- Xử phạt vi phạm hành chính
- Bị đưa vào diện quản lý rủi ro cao
Đáng lưu ý, các rủi ro này thường không phát sinh tại thời điểm thông quan, mà xuất hiện trong giai đoạn kiểm tra sau thông quan, khi doanh nghiệp đã hoàn tất nhiều chu kỳ nhập khẩu.
Mã loại hình A11 và A12 tuy cùng thuộc nhóm mã loại hình nhập khẩu nhưng có bản chất pháp lý và cơ chế quản lý hoàn toàn khác nhau. Việc phân biệt đúng hai mã này phải dựa trên mục đích sử dụng hàng hóa sau nhập khẩu, không dựa vào tên hàng hay thói quen khai báo.
Hiểu đúng và sử dụng đúng mã loại hình là điều kiện tiên quyết để doanh nghiệp kiểm soát rủi ro hải quan và đảm bảo tuân thủ pháp luật trong dài hạn.
4. Dịch vụ khai báo hải quan toàn diện tại Lê Nguyễn Transport & Logistics
Tại Lê Nguyễn Transport & Logistics, chúng tôi cung cấp giải pháp khai báo hải quan trọn gói và dịch vụ phòng xuất nhập khẩu thuê ngoài chuyên nghiệp, giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, chi phí và nguồn lực nội bộ.
Dịch vụ khai báo hải quan chuyên sâu – xử lý trọn gói
Với hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực logistics và thông quan, chúng tôi hỗ trợ khách hàng khai báo hải quan cho mọi loại hình hàng hóa:
- Khai báo hải quan cho hàng đường biển, đường hàng không, chuyển phát nhanh, hàng tại chỗ, gia công, sản xuất xuất khẩu, tạm nhập tái xuất.
- Xử lý hồ sơ hàng hóa đặc thù như hàng nguy hiểm, hàng gửi kho ngoại quan, hàng phải kiểm tra chuyên ngành.
- Tư vấn và xin cấp C/O (Certificate of Origin) cho đầy đủ các Form như A, B, AI, AK, CPTPP, REX, ISP… đúng yêu cầu thị trường xuất khẩu.
- Thực hiện toàn bộ thủ tục kiểm tra chuyên ngành: kiểm hóa, kiểm dịch thực vật – động vật, kiểm tra chất lượng, chứng nhận hợp quy, giám định kỹ thuật.
Tất cả quy trình được thực hiện đồng bộ bởi đội ngũ chuyên viên giàu kinh nghiệm, đảm bảo không phát sinh chi phí ngoài thỏa thuận, minh bạch trong báo giá và tối ưu thời gian thông quan.
Phòng xuất nhập khẩu thuê ngoài – giải pháp tối ưu cho doanh nghiệp
Đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ chưa có bộ phận xuất nhập khẩu chuyên trách, hoặc doanh nghiệp lớn cần tối ưu hóa vận hành, Lê Nguyễn cung cấp dịch vụ phòng xuất nhập khẩu thuê ngoài với quy trình chuyên nghiệp, linh hoạt:
- Đại diện doanh nghiệp làm việc với các cơ quan hải quan, bộ ngành, cảng vụ, hãng tàu, hãng bay.
- Chuẩn bị, kiểm tra, hoàn thiện bộ chứng từ xuất nhập khẩu, hợp đồng, invoice, packing list, vận đơn, C/O và các loại giấy phép liên quan.
- Theo dõi tiến độ vận chuyển, hỗ trợ giải quyết các vấn đề phát sinh trong quá trình thông quan hoặc vận hành logistics.
- Đảm nhận vai trò phòng xuất nhập khẩu từ xa, nhưng đảm bảo hiệu quả như một bộ phận nội bộ.
Giải pháp thuê ngoài phòng XNK giúp doanh nghiệp tập trung vào hoạt động sản xuất – kinh doanh cốt lõi, đồng thời vẫn đảm bảo hiệu quả vận hành chuỗi cung ứng và tuân thủ đúng quy định pháp lý.
Vì sao doanh nghiệp chọn Lê Nguyễn Transport & Logistics?
- Mỗi khách hàng có một chuyên viên phụ trách riêng, theo dõi và xử lý xuyên suốt từ đầu đến cuối.
- Dịch vụ trọn gói không chia nhỏ, không đùn đẩy trách nhiệm giữa các bộ phận.
- Mạng lưới đối tác quốc tế tại Trung Quốc, Singapore, Malaysia, Ấn Độ, Úc hỗ trợ mở rộng luồng hàng và tối ưu chi phí logistics.
- Cam kết minh bạch, không phát sinh chi phí ngoài báo giá.
Chúng tôi không chỉ thực hiện dịch vụ logistics.
Chúng tôi đồng hành như một bộ phận xuất nhập khẩu chuyên nghiệp bên trong doanh nghiệp bạn.
>> Xem thêm:
- Cách tìm kiếm đối tác nước ngoài có nhu cầu thuê gia công tại Việt Nam với 4 bước giúp gia công hàng hóa cho thương nhân nước ngoài hiệu quả
- 5 điểm khác biệt quan trọng giữa gia công và sản xuất xuất khẩu mà doanh nghiệp cần biết
- Cách xử lý số liệu tồn kho âm – nguyên liệu dư thừa khi quyết toán, 4 bước trong hướng dẫn quyết toán thuế cho doanh nghiệp
Liên hệ ngay để được tư vấn
📍 Địa chỉ: 131/6, Đường số 8, Linh Xuân, Thủ Đức, Tp HCM
🌐 Website: khaibaohaiquanvn.com/
📞 Hotline/Zalo: 0902 916 031
📧 Email: khaibaohaiquan@lenguyentst.com.vn
Dịch vụ Khai báo Hải Quan tại Lê Nguyễn Transport & Logistics
Lê Nguyễn Transport & Logistics cam kết mang đến dịch vụ khai báo hải quan chuyên nghiệp cho tất cả các loại hình vận tải, bao gồm đường hàng không, đường biển và đường bộ. Chúng tôi giúp doanh nghiệp tối ưu chi phí, rút ngắn thời gian thông quan và đảm bảo hàng hóa được xử lý nhanh chóng, an toàn.
Với đội ngũ chuyên viên giàu kinh nghiệm, am hiểu sâu sắc về quy định hải quan và xuất nhập khẩu, chúng tôi không chỉ hỗ trợ khai báo chính xác mà còn tư vấn tận tình, giúp khách hàng hạn chế rủi ro, tránh phát sinh chi phí không mong muốn. Chúng tôi luôn đồng hành cùng doanh nghiệp trong từng bước của quy trình xuất nhập khẩu, đảm bảo hàng hóa được thông quan thuận lợi nhất và mang lại giá trị tối ưu cho khách hàng.

